Cirneco dell’Etna, İtalya’nın Sicilya adasına özgü, binlerce yıllık bir geçmişe sahip, zarif bir tazı (hound) ırkıdır. İsimlerindeki Etna kelimesi, Sicilya’daki aktif yanardağ Etna’ya atıfta bulunur; bu köpekler, bölgenin zorlu ve kayalık arazisinde avlanmak için dayanıklılık ve çeviklik için yetiştirilmişlerdir. Bu cinsin kökeni, antik Mısır ve Akdeniz sanatındaki tazı figürlerine olan çarpıcı benzerliğinden de anlaşılacağı üzere, MÖ 1000 civarında olabilir.
Eğer hayatınıza atletik bir zarafet, yüksek enerji ve aynı zamanda ev içinde sakin ve sevecen bir dost katmak istiyorsanız, Cirneco dell’Etna sizin için eşsiz bir seçimdir. Onlar, güçlü av içgüdüleri, inanılmaz hızları ve olağanüstü işitme yetenekleriyle bilinirler. Nazik, duygusal ve ailelerine karşı düşkün olan bu İtalyan asilzadesi, doğru eğitim ve sosyalleşmeyle aktif ve deneyimli sahipler için mükemmel bir arkadaş olur. Cirneco sahiplenmek, evinize yaşayan bir tarih parçasını ve atletik bir zarafeti getirmek demektir.
Cirneco dell’Etna‘nın vücudu orta büyüklükte, ince, zarif ve kaslıdır; genellikle asil ve heykelsi bir görünüme sahiptirler. Sürekli tetikte bir ifade veren büyük, dik ve yüksek kulakları, en belirgin fiziksel özellikleridir. Kısa, parlak tüyleri ve sıkı, ince derileri sayesinde bakımı kolaydır. İnce yapıları sayesinde son derece hızlı ve çeviktirler. Cirneco’lar son derece algısal, duygusal ve zeki köpekler olarak bilinirler.
Genellikle nazik ve itaatkar bir mizaca ve ailelerine karşı güçlü bir sevgi ve şefkate sahiptirler. Ancak avcı oldukları için güçlü bir avlanma içgüdüsüne ve yüksek enerji seviyelerine sahiptirler. Eğitim, sürekli ve olumlu pekiştirmeye dayalı olmalıdır çünkü bu içgüdü onları zaman zaman bağımsız ve inatçı yapabilir.
Düşmanca davranmasalar da, başlangıçta yabancıların yanında biraz çekingen davranabilirler. Cirneco, evde ve avlanırken tarzını koruyan hassas ve uyumlu bir arkadaştır.
Cirneco-dellEtna
Cirneco dell’Etna, zarif, ince yapılı, orta büyüklükte bir İtalyan tazısı. Kare ve kaslı vücutları sayesinde atletik ve çevik bir siluete sahiptir. Erkeklerin omuz yüksekliği genellikle 46 ila 50 cm, dişilerin ise 42 ila 46 cm’dir. Erkekler 10 ila 12 kg, dişiler ise 8 ila 10 kg ağırlığındadır, bu da onları nispeten hafif yapar. Ağızları hafif dışbükey, başları ise uzun ve dardır. Gözler küçük, oval şekilli ve genellikle amber veya açık kahverengi renktedir; bakışları zeki ve dikkatlidir.
Irkın en belirgin özelliği olan kulaklar, vücutlarına oranla büyüktür, yüksekte konumlanmıştır, dik durur ve öne doğru bakarlar. Tüyleri kısa, sıkı ve parlaktır; bu da onların bakımını son derece kolaylaştırır. Tüy renkleri, genellikle koyu taba (fawn) tonlarında görülür; bu renk, açık kum renginden kızıl kahveye kadar değişebilir ve bazen beyaz lekeler, özellikle göğüs ve patilerde bulunabilir. Kuyrukları uzun, ince ve dinlenirken aşağı doğru asılı durur; heyecanlandıklarında yukarı doğru kıvrılır, ancak sırtın üzerine değmez.
Cirneco dell’Etna, binlerce yıl süren doğal seçilim ve izolasyon sayesinde, genellikle modern ırklara kıyasla genetik olarak oldukça sağlıklı ve dayanıklı bir ırk olarak kabul edilir. Uygun bakımla bu cins 15 yıla kadar, hatta daha uzun yaşayabilir. Büyük ırklarda yaygın olan kalça displazisi ve diğer ortopedik rahatsızlıklar bu cinste genellikle nadir görülür. Ancak hassas yapıları nedeniyle bazı olası sağlık sorunları yaşayabilirler. Bunlar arasında, bazı küçük ırklarda görülebilen patella çıkığı (diz kapağı çıkığı) olasılığı da vardır.
Ayrıca kısa ve ince tüyleri nedeniyle soğuğa ve cilt yaralanmalarına karşı hassas olabilirler. Cirneco’lar, diğer tazılar gibi, anesteziye karşı da hassasiyet gösterebilirler; bu nedenle veteriner prosedürleri sırasında dikkatli olunması gerekir. Sahiplerin, genetik olarak sağlam bir soydan köpek aldığından emin olmak için sorumlu yetiştiricilerle çalışması ve düzenli veteriner kontrolleri ile bu zarif dostların sağlıklı kalması sağlanmalıdır. Genellikle bu ırkın sağlığı, temel veteriner bakımı ve uygun egzersizle kolayca yönetilebilir.
Cirneco dell’Etna, karakter olarak nazik, hassas ve neşeli bir köpek ırkıdır. Ailelerine karşı geliştirdikleri bağ derindir ve güçlüdür; sürekli ilgi ve şefkat arayışındadırlar. Onlar, neşeli tavırları ve sevimli mizah anlayışlarıyla evinize pozitif enerji katarlar. Av köpeği olmalarına rağmen, ev içinde genellikle sakin ve uysaldırlar; kanepede kıvrılıp uyumaktan büyük keyif alırlar.
Bu ırkın en belirgin karakter özelliklerinden biri, güçlü av içgüdüleri ve yüksek zekalarıdır. Bu zeka, onları eğitime açık kılar, ancak bağımsız düşünme eğilimleri nedeniyle bazen inatçı olabilirler. Eğitimleri, pozitif pekiştirme, sabır ve tutarlılık üzerine kurulmalıdır; sert yöntemler bu hassas köpeklerin ruh sağlığını olumsuz etkileyebilir. Diğer tazılar gibi, Cirneco’lar da her gün yoğun egzersizle yakmaları gereken bol miktarda enerjiye sahiptir.
İlk başta yabancıların yanında çekingen veya utangaç olabilirler, ancak aileleri onlara güvenmeye başlar başlamaz daha rahat olurlar. Genellikle çocuklarla iyi geçinirler, ancak güçlü avlanma içgüdüleri nedeniyle küçük evcil hayvanlarla (kediler, kemirgenler) etkileşimleri dikkatli olmalıdır.
Cirneco dell’Etna’nın bakımı, kısa ve sıkı tüyleri sayesinde oldukça kolaydır. Tüyleri çok az dökülür ve haftada bir kez yumuşak bir fırça ile fırçalama, parlaklıklarını korumak için yeterlidir. Sık banyo ihtiyacı yoktur. Ancak, ince ve kısa tüyleri nedeniyle bu köpekler soğuğa karşı hassastırlar; kış aylarında dışarıda uzun süre bırakılmamalı ve soğukta dışarı çıktıklarında koruyucu bir kıyafet (mont) giymeleri gerekebilir.
Beslenme konusunda, bu atletik ve enerjik ırk, ideal kilosunu ve kas yapısını korumak için yüksek kaliteli, protein açısından zengin bir diyete ihtiyaç duyar. Porsiyon kontrolü önemlidir; aktif olsalar da, fazla kilo onların eklemlerine yük bindirebilir. Yüksek enerji seviyeleri nedeniyle, su tüketimleri yakından takip edilmeli ve her zaman temiz suya erişimleri sağlanmalıdır.
En kritik bakım faktörü, egzersiz yönetimidir. Günlük olarak uzun yürüyüşler ve güvenli, çitlerle çevrili bir alanda serbest koşma imkanı sağlanmalıdır. Tüm tazılar gibi, güçlü av içgüdüleri nedeniyle tasmasız gezdirilmeleri önerilmez. Dik ve büyük kulakları nadiren sorun yaratsa da, düzenli olarak kontrol edilmelidir.
Bir Cirneco dell’Etna’yı ailenize katma kararı, onların yüksek enerji seviyeleri ve özel av içgüdüleri nedeniyle dikkatle değerlendirilmelidir. En önemli husus, yüksek egzersiz ihtiyacı ve güvenlik gereksinimidir. Bu köpekler, günlük olarak yoğun fiziksel aktiviteye ihtiyaç duyarlar. Sıkılan veya enerjisini atamayan bir Cirneco, yıkıcı davranışlara veya kaçma girişimlerine meyilli olabilir. Güçlü av içgüdüleri nedeniyle, her zaman tasmalı gezdirilmeleri veya yüksek, sağlam çitlerle çevrili alanlarda koşturulmaları şarttır; küçük bir avı gördüklerinde anında peşine düşeceklerdir.
İkinci olarak, bu ırkın hassas ve duygusal doğası göz önünde bulundurulmalıdır. Sert veya kaba eğitim yöntemleri onlarda korku ve güvensizlik yaratır; eğitimleri nazik, tutarlı ve pozitif pekiştirmeye dayalı olmalıdır.
Üçüncü olarak, soğuğa karşı hassasiyetleri nedeniyle soğuk iklimlerde ek koruma sağlanmalıdır. Cirneco’lar, ailelerine derinden bağlıdırlar ve yalnız kalmaktan hoşlanmazlar; bir velcro köpek gibi, sürekli insan etkileşimi isterler. Bu ırk, aktif, koşmayı seven, tutarlı bir liderlik sağlayabilecek ve tazı içgüdülerinin farkında olan deneyimli sahipler için harika bir dosttur.
