Sadık köpeklerimiz bize neşe ve koşulsuz sevgi getirir. Köpek sahipleri için en önemli öncelik, evcil hayvanlarının sağlığını, uzun ömürlülüğünü ve yaşam kalitesini sağlamaktır. Düzenli ve bilimsel temellere dayalı aşılar bu amaç için hayati önem taşır. Köpek aşı takvimi, yavru ve yetişkin köpekleri bulaşıcı ve ölümcül hastalıklardan korur. Bu program, köpeklerimizi ve toplumumuzu hayvanlardan insanlara ve hatta insanlara bulaşabilen zoonotik hastalıklardan korur. Köpeklerin bağışıklık sistemleri aşılarla güçlendirilerek, zararlı virüs ve bakterilerle hızlı ve etkili bir şekilde savaşmalarına olanak tanır.
Yaşamlarının ilk birkaç haftasında, yeni doğan yavrular annelerinin kolostrumundan (ilk süt) pasif bağışıklık kazanırlar. Bu anne antikorları geçici bir koruma sağlar. Ancak bu koruma zamanla azalır ve kaybolur. Yavrunun bağışıklık sistemi henüz tam olarak gelişmemiştir, bu nedenle bu dönemde parvovirüs, distemper, leptospiroz ve viral hepatit gibi hastalıklara karşı oldukça hassastırlar.
Bu hastalıkların birçoğu yüksek ateş, şiddetli kusma, ishal, sinirsel belirtiler ve maalesef çok yüksek ölüm oranları ile seyreder. Bazı viral enfeksiyonlar tedavi edilemeyecek kadar zor ve pahalıdır. Düzenli veteriner aşıları bu riskleri neredeyse sıfıra indirir ve köpeğinizin sağlıklı büyümesini destekler. Köpeğinizi aşılatmamak, onu yaşam boyu riske atar.
Türk ve uluslararası veteriner hekimler, yavrunun yaşı, cinsi, yaşam tarzı ve maruz kalma riskine göre dinamik bir köpek aşı takvimi uygulamaktadır. 6-8 haftadan itibaren, yavru köpek ilk yıl boyunca yoğun bir bakım gerektirir. Bu yoğun program, anne korumasının azaldığı ancak aşının yeterli antikor üretmediği durumlarda bağışıklık açığını güvenli bir şekilde kapatmayı amaçlamaktadır.
Tipik bir köpek aşı takvimi akışı şöyledir:
6-8 Haftalık: Parvovirüs ve Distemper (Gençlik Hastalığı) aşılarının ilk dozları (bazı veterinerler bu dönemde sadece Parvovirüs aşısını tercih edebilir). İç ve dış parazit uygulamaları başlar.
9-12 Haftalık: Karma Aşı (Distemper, Parvovirüs, Parainfluenza, Adenovirüs vb.) 1. Doz. Bu, temel koruyucu aşıların başlangıcını işaret eder.
12-16 Haftalık: Karma Aşı 2. Doz ve Leptospirozis aşısının (ilk doz) uygulaması. Leptospirozis, insanlara da geçebilen ve böbrek/karaciğer yetmezliğine yol açan önemli bir bakteriyel hastalıktır.
16-20 Haftalık: Karma Aşı 3. Doz, Leptospirozis aşısının (ikinci doz) uygulaması ve Kuduz Aşısı (yasal olarak zorunlu). Bu dozlarla yavruluk dönemi aşı serisi büyük ölçüde tamamlanır.
Yavru köpeklere aşılar, anne antikorlarının aşı etkinliğini azaltması nedeniyle sıklıkla yapılır. Annenin antikorları azalsa bile, tekrarlanan aşılar yavrunun antikorlarını güçlendirerek onu korur. Küçük dostlarımızın sağlıklı bir başlangıç yapabilmeleri için özenle planlanmış bu köpek aşı takvimi programına ihtiyaçları vardır.
Karma aşılar, Distemper, Parvovirüs, Adenovirüs-1 (Hepatit), Adenovirüs-2 (Solunum Yolu Hastalığı) ve Parainfluenza gibi en yaygın ve tehlikeli viral enfeksiyonlara karşı koruma sağlayan aşılardır. Başarılı bir köpek aşı takvimi uygulamasının temelini karma aşı serisi oluşturur.
Kuduz, hem köpekleri hem de insanları öldüren bir virüstür. Türkiye’de ve diğer birçok ülkede yasal olarak zorunlu olan tek aşıdır. Yavru köpeklere genellikle 3-4 aylıkken bu aşı yapılır ve bundan sonra her yıl tekrarlanmaları gerekir. Köpeğinize düzenli olarak kuduz aşısı yaptırmak, yalnızca köpeğinizin değil, aynı zamanda tüm toplumun sağlığını korumanın bir yoludur. Her köpeğin aşı programının önemli ve gerekli bir parçasıdır.
Veterineriniz, köpeğinizin hastalanma riski daha yüksekse daha fazla aşı önerebilir. Bunlar şunlardır:
Bordetella Bronchiseptica (Barınak Öksürüğü), özellikle köpek parklarına, yatılı okullara veya köpek okullarına giden sosyal köpekler için iyidir. Bu akciğer hastalığına karşı koruma sağlar.
Lyme (Borreliosis): Bu hastalık keneler tarafından yayılır ve topal kalmanıza ve böbreklerinizin iflas etmesine neden olabilir.Kırsal, ormanlık veya yüksek kene riski taşıyan bölgelerde yaşayan köpekler için önemlidir.
Her köpeğin risk profili farklıdır. Kırsal kesimde avlanan bir köpeğin aşı gereksinimleri, şehirde evde beslenen bir köpeğin aşı gereksinimleriyle aynı değildir. Kişiselleştirilmiş bir köpek aşı takvimi oluşturmak için, bir veteriner hekim köpeğinizin yaşam tarzını, seyahat alışkanlıklarını ve yaşadığı çevredeki hastalık yaygınlığını dikkatlice değerlendirmelidir. Veteriner hekiminiz, evcil hayvanınıza bölgeye özgü risklere karşı en yüksek düzeyde koruma sağlamak için kuduz ve karma aşılar gibi “temel” aşıların leptospiroz, bordetella ve Lyme hastalığı gibi “zorunlu olmayan” aşılarla optimum oranını belirleyecektir.
Yavru köpekler için aşılama serisinin sonunda, yetişkin köpeklerin sürekli güvenlikleri için düzenli olarak hatırlatma aşıları yapılmalıdır. Veterinerlik bilimindeki gelişmeler sonucunda, distemper ve parvo gibi hastalıklara karşı koruma sağlayan bazı karma aşılar artık üç yıllık aralıklarla uygulanan aşı protokollerine sahiptir. Öte yandan, insanların çoğu her yıl leptospiroz ve kuduz aşısı yaptırmaktadır. Köpeğiniz yaşlandıkça, yetişkin köpek aşılama programı konusunda veterinerinizden rehberlik almaya devam edeceksiniz. Veterineriniz ayrıca, titre testleri ile antikor seviyelerini ölçerek aşılama sıklığını optimize edebilecektir. Bu titiz köpek aşı takvimine sıkı sıkıya bağlı kalmak, uzun ve sağlıklı bir yaşam sağlar.
Sevgili dostunuzun sağlıklı, mutlu ve güvenli bir yaşam sürmesi için köpek aşı takvimi bir lüks değil, gerekli bir yatırımdır. Köpeğinizin sahip olduğu aşı kartı, bir sağlık pasaportuna benzer. Kapsamlı bir köpek aşı takvimi, her köpeği korumanın yanı sıra, bölgedeki diğer hayvanların da toplu bağışıklıklarını güçlendirerek sağlıklı kalmalarına yardımcı olur. Köpeğinizin aşı programından emin değilseniz, en güncel ve doğru bilgi için daima güvendiğiniz bir veteriner hekime danışmalısınız. Bu, asla unutmamanız gereken önemli bir noktadır.
